Czeski Instytut Hydrometeorologiczny opublikował krótką notkę i zdjęcie z miejscowości Šumperk w kraju ołomunieckim. Jak się okazało, to właśnie tam, niecałych 40 kilometrów od granicy z Polską, spadł śnieg przemysłowy.
Jest to zjawisko bardzo lokalne, ale nierzadko zdarza się, że spada w ten sposób kilka cm śniegu. W skrajnych przypadkach nawet kilkadziesiąt cm w dłuższym okresie czasu - przekazali meteorolodzy z Czech.
Kiedy pada śnieg przemysłowy?
Dr Grzegorz Duniec, dyrektor Centrum Meteorologicznej Osłony Kraju w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej tłumaczy, że zjawisko śniegu przemysłowego jest związane z aglomeracjami, gdzie znajduje się wiele zakładów produkcyjnych oraz elektrociepłowni.
Z kominów, na przykład elektrociepłowni, emitowane są do dolnej troposfery duże ilości gorącej pary wodnej, która ochładza się wznosząc w wyniku mieszania z otoczeniem i rozprężenia adiabatycznego. Po osiągnięciu przez parę wodną temperatury punktu rosy ulega ona kondensacji lub resublimacji przy niskich temperaturach. Powstaje chmura np. Cumulus homogenitus, która jest widoczna nad kominem lub w jego sąsiedztwie - opisuje dr Duniec.
Nasz rozmówca dodaje, że gdy w dolnej troposferze występuje silna inwersja, hamująca wnoszenie się wilgotnego powietrza, wymusza rozpływanie się wznoszącego powietrza na boki w kierunku horyzontalnym tworząc warstwę chmur Stratus homogenitus.
Powstałe chmury stratus mogą mieć różną miąższość i mogą powstawać w różnej temperaturze. Kiedy temperatury są niskie wówczas powstające chmury stratus złożone są z kryształków lodu lub mieszaniny kryształków lodu i przechłodzonych kropelek wody. Z punktu widzenia opadotwórczego najistotniejsze są chmury o większej miąższości, czyli gęstsze i grubsze, wówczas w wyniku procesów mikrofizycznych dochodzi do powstania cząstek opadowych, które po osiągnięciu odpowiednich rozmiarów wypadają z chmury i mogą dotrzeć do powierzchni gruntu - mówi ekspert z IMGW.
Dr Duniec dodaje, że do powstania śniegu przemysłowego potrzebne są odpowiednie warunki - pogodę musi kształtować układ antycyklonalny, czyli układ wysokiego ciśnienia. Wiatr powinien charakteryzować się niewielką prędkością, z kolei temperatura powinna być niska, aby powstawały kryształki lodu.
Śnieg przemysłowy w Polsce? "Nie będzie powstawał"
Biorąc pod uwagę fakt, że śnieg przemysłowy występuje na bardzo silnie uprzemysłowionych terenach, a do jego powstania konieczne jest spełnienie odpowiednich warunków (układ wysokiego ciśnienia, słaby wiatr, niska temperatura na niewielkich wysokościach), w naszym kraju zjawisko należy do rzadkości.
Patrząc statystycznie – taki śnieg w Polsce nie będzie powstawał zbyt często. Ostatnio w Polsce mamy dość wysokie temperatury jak na okres zimowy - mówi dr Duniec.
Jak dodaje, obecnie pogodę w Polsce kształtuje układ wysokiego ciśnienia, (tak zwany zgniły wyż). Na niewielkich wysokościach nad powierzchnią ziemi obserwuje się inwersje. Polska pokryta jest szczelną, grubą warstwą chmur Stratus opacus.
Sondaże aerologiczne wskazują, że lokalnie, na przykład w Legionowie, temperatura obniżyła się do -2,1 st. Celsjusza na wysokości 807 m. n. p. m. Z kolei w Łebie zmierzono -1,9 st. C na wysokościach 863 i 898 m. n. p. m.
Niemniej jednak te temperatury są za wysokie, aby w Stratusie znajdowały się kryształki lodu. Zalegające nad Polską chmury Stratus zbudowane są z kropelek wody lub przechłodzonych kropelek wody, ale nie z kryształków lodu. Nie ma możliwości, by powstały opady śniegu, a dokładniej śniegu ziarnistego - mówi dyrektor CMOK.
Na koniec nasz rozmówca zauważa, że śnieg powstały w wyniku naturalnych procesów ma ciekawe, rozbudowane formy. Śnieg przemysłowy, będący tak naprawdę konsekwencją działalności człowieka, nie będzie zbudowany z płatków o złożonej strukturze.
Typowe płatki śniegu są większe i zbudowane są z wielu małych elementów. Liczba indywidualnych kryształków (np. dendryty) tworzących płatek śniegu waha się od 10 do nawet 100 i więcej. W wypadku opadów z chmur Stratus mamy do czynienia z małymi, nieprzezroczystymi ziarenkami lodu o średnicy do jednego milimetra. Typowy śnieg przemysłowy przybiera bardzo uproszczone formy. Według niektórych źródeł śnieg ziarnisty bardziej przypomina pył - opisuje nasz rozmówca.
